ใครที่เริ่มเปิดดู เรื่อง Royal Secret Agent แล้ว น่าจะได้เห็นบทบาทตัวละครนางเอก “ฮงดาอิน” (รับบทโดย ควอนนารา) ที่สวมบทบาทเป็น ดาโม ผู้ช่วยพระเอกในการสืบสวนคดีลับต่าง ๆ บทเปิดตัวของนางเอกเป็นกิแซงหน้าใหม่ที่เพียบพร้อมด้วยความงาม และความสามารถการร้องรำ จนเป็นที่กล่าวขานถึงในหมู่เหล่าบัณฑิตขุนนางไปทั่วเมืองหลวง แต่บทกิแซงนี้เป็นเพียงการแฝงตัวเพื่อสืบข่าวจากขุนนางใหญ่ที่มาเยือนหอนางโลมเท่านั้น แท้จริงแล้ว ฮงดาอิน เป็น ดาโมที่คอยสืบข่าวลับต่าง ๆ ให้แก่ผู้ตรวจการแห่งราชสำนักโชซอน
สามารถรับชมซับไทยถูกลิขสิทธิ์ Royal Secret Agent ได้ผ่านทางเว็บไซต์ iq.com และ แอปพลิเคชั่น iQIYI
ในบ้านเรา “ดาโม” เป็นที่รู้จักในฐานะซีรีส์ชื่อดัง เรื่อง “ดาโม มือปราบสาวหัวใจเหล็ก” ที่เคยฉายทางช่องทีวีไทยเมื่อช่วงปี 2006 นำแสดงโดย ฮาจีวอน เป็นเรื่องราวชีวิตผกผันของนางเอกที่บ้านแตกพลัดพรากจากพี่น้อง ต้องไปเป็นทาสและกลายเป็นดาโม ทำงานเป็นมือปราบหญิงสืบคดีต่างๆ หรืออย่างในซีรีส์เรื่อง Haechi (แฮชี) นางเอกก็เป็นดาโมที่คอยสืบสวนคดีช่วยเหลือพระเอกเช่นเดียวกัน ดังนั้น บทบาทของ ดาโม ที่พวกเรารู้จักกันจากซีรีส์เกาหลีย้อนยุคทั้งหลาย จึงเป็นมือปราบหญิงที่คล้ายคลึงกับตำรวจสืบสวนในปัจจุบัน
จริง ๆ แล้วคำว่า ดาโม (다모;茶母) ตามรากศัพท์แปลว่า สาวรินชา โดยความหมายในพจนานุกรมเกาหลีแล้ว ดาโม คือ สาวรับใช้ในสำนักราชการโชซอนที่ทำหน้าที่ดูแลงานจุกจิกจิปาถะทั่วไปตามคำสั่งในสำนักนั้น ๆ ซึ่งหนึ่งในงานจุกจิกจิปาถะที่ว่าก็คือ คอยเติมชาให้เจ้าหน้าที่ชายในสำนักนั้นนั่นเอง
ดังนั้น แม้ในซีรีส์เกาหลีย้อนยุคหลายเรื่อง จะนำเสนอภาพนางเอกของเรื่องเป็น “ดาโม” ที่คอยสืบสวนคดีต่างๆ เหมือนเป็นมือปราบก็จริง แต่ก็ยังมีซีรีส์อีกหลายเรื่องที่มีบท ดาโม ในลักษณะสาวรับใช้ และไม่ได้ทำหน้าที่สืบสวนใด ๆ เช่น นางเอกเรื่อง ลีซาน จอมบัลลังก์พลิกแผ่นดิน (Lee San, Wind of the Palace) “ซองซงยอน” เป็นดาโมของโดฮวาซอ (도화서; สำนักจิตรกรหลวง) ก่อนที่จะได้รับการยอมรับให้เป็นจิตรกรคนหนึ่งของสำนักในภายหลัง หรือในเรื่อง อ๊กยอ ผู้พิทักษ์แห่งโชซอน (Flowers of the Prison) นางเอก “อ๊ก-นยอ” ก็เป็น ดาโมของจอนอ๊กซอ (전옥서; เรือนจำโชซอน) และยังมีบทที่อ๊กนยอไปสอบคัดเลือกเพื่อเป็น ดาโม ของโพโดชอง (포도청; สำนักมือปราบ) อีกด้วย แต่พวกเราอาจจะไม่ค่อยได้รู้จักภาพดาโมในลักษณะอื่น ๆ นอกจากเป็นมือปราบนัก เพราะเวลาแปลบทบรรยายไทยหรือพากย์ไทย บ้านเรานิยมแปลด้วยลักษณะอาชีพลงไปแทน เช่น มือปราบ สาวใช้สำนักนั้นสำนักนี้ เป็นต้น
เรื่องราว ดาโม มีกล่าวถึงในบันทึกชิลลก หรือ พงศาวดารราชวงศ์โชซอน (조선왕조실록) ไม่มากนัก โดยยุคต้นโชซอนมีการกล่าวว่า ดาโมเป็นสาวรับใช้คอยเติมเหล้าเติมชาให้แก่เหล่าสมาชิกราชวงศ์ ในสมัยพระเจ้าเซจงบันทึกว่าในงานเลี้ยงฉลองบัณฑิตขงจื๊อมีการสั่งให้ดาโมมาคอยดูแลรับใช้ คอยรินชา และเต้นรำให้ดู ในสมัยพระเจ้าเซโจมีระบุว่าถ้าหมอหญิงไม่ผ่านการทดสอบประจำเดือนสามครั้ง จะถูกลดเงินเดือน และให้ไปเป็นดาโมของฮแยมินซอ (혜민서; โรงหมอราษฎร)แทน
สมัยพระเจ้าซุกจงมีการเอ่ยถึง ดาโมกัน (다모간; 茶母間) เป็นห้องทำงานของดาโมสำนักมือปราบ มีหญิงชนชั้นสูงผู้หนึ่งถูกเชิญมาสอบสวนที่ห้องนี้ และยังมีอรรถอธิบายเพิ่มอีกว่า ดาโม แต่เดิมเป็นสาวรับใช้ในฮแยมินซอ แต่ภายหลังก็ทำหน้าที่ในโพโดชอง (포도청; สำนักมือปราบ) เป็นผู้สอบสวนดูแลคดีที่เกี่ยวกับผู้หญิง
ต่อมาในบันทึกสมัยพระเจ้าจองโจ มีหน่วยองครักษ์หลวง ชื่อ จางยงยอง (장용영; 壯勇營) ปรากฏว่ามีตำแหน่งดาโมอยู่ 2 คนในหน่วยนี้ด้วย (หน่วยจางยงยอง ถูกตั้งขึ้นเพื่อปฏิรูปทหารและคานอำนาจให้เห็นว่าพระเจ้าจองโจมีกำลังทหารในมือ แต่หน่วยนี้ก็ถูกยุบหลังพระเจ้าจองโจสิ้นได้สองปี)
จากบันทึกชิลลกก็พอจะกล่าวได้ว่าในช่วงสมัยปลายโชซอนนี้เอง ดาโมมีบทบาทในหลายเหตุการณ์ของโชซอน และมีหน้าที่คล้ายคลึงกับนักนิติวิทยาศาสตร์ นักสืบ หรือตำรวจหญิงมากขึ้น คือทำหน้าที่ใด ๆ ก็ตามเพื่อดูแลจัดการคดีที่เกี่ยวข้องกับผู้หญิง ซึ่ง ดาโม ที่ทำหน้าที่ลักษณะนี้ก็ไม่ได้อยู่ในสังกัดโพโดชองหรือสำนักมือปราบเท่านั้น ยังมีดาโมในอึยกึมบู (의금부; สำนักตุลาการหลวง) และดาโมในซาฮอนบู (사헌부; สำนักผู้ตรวจการหลวง) อีกด้วย
เมื่อมองขึ้นไปตามหน้าบันทึกชิลลกก็ไม่แปลก หากดาโมเดิมเป็นคนของฮแยมินซอหรือโรงหมอราษฎร ดาโมก็ต้องอ่านออกเขียนได้ และมีความรู้ทางการแพทย์ ประกอบกับบทขนบธรรมเนียมของขงจื๊อใหม่ในโชซอน ผู้ชายย่อมไม่แตะต้องเนื้อตัวผู้หญิงอื่นใด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหมู่ผู้หญิงชนชั้นสูง แต่เมื่อคราวมีคดีเกี่ยวพันกับผู้หญิงเกิดขึ้น ย่อมต้องมีเจ้าหน้าที่ผู้หญิงเข้ามาดูแลร่างกาย ตรวจสอบ ซักถามข้อมูลได้ อีกทั้งความเป็นผู้หญิงทำให้เข้าถึงแหล่งข้อมูล เพื่อไปสืบหาข้อมูลคดีต่าง ๆ ได้อย่างไม่เป็นที่น่าสงสัย
และแม้ว่า ดาโม จะเป็นสาวรับใช้ชนชั้นล่างสถานะเท่ากับทาส (노비) เป็นชนชั้นช็อนมินตามระบบวรรณะโชซอนก็ตาม แต่ก็เสมือนเป็นพนักงานรัฐ เป็นอีกหนึ่งสถานะอาชีพของผู้หญิงในสังคมโชซอน เช่นเดียวกับ กิแซงหลวง หรือ หมอหญิง ที่ต้องได้รับการฝึกฝน และต้องถูกคัดเลือกเข้ามาเพื่อทำหน้าที่ในตำแหน่งนั้น ๆ ดังที่มีเล่าว่าการจะเข้ามาเป็น ดาโมของโพโดชอง (포도청; สำนักมือปราบ) ได้นั้น ต้องมีคุณสมบัติจำเพาะด้านร่างกาย ต้องสูง 150 ขึ้นไป (ถือว่าเป็นส่วนสูงที่สูงมาก โดยเทียบมาตรฐานความสูงผู้ชายสมัยก่อน) ต้องแบกข้าวสาร 40 กิโลได้ ต้องคอแข็งดื่มเหล้ามักก็อลลีได้สามถ้วยในครั้งเดียวอีกด้วย ดาโมของโพโดชอง จึงเสมือนเป็นต้นแบบที่มาของตำรวจสืบสวนหญิงของเกาหลีจริง ๆ
อย่างไรก็ตามไม่มีบันทึกที่ระบุถึงหน้าที่ใดหน้าที่หนึ่งของดาโมอย่างชัดเจน แต่ก็พอสรุปได้ว่า ดาโม เป็นสาวรับใช้ในสำนักราชการต่าง ๆ ของโชซอน ซึ่งทำหน้าที่ช่วยงานทั่วไปตามคำสั่งของสำนักที่ตัวเองทำงานอยู่นั่นเอง
ติดตามบทบาท “ดาโม” ฮงดาอิน พร้อมกับทีมผู้ตรวจการลับแห่งโชซอน ว่าจะร่วมกันสืบราชการลับปมซับซ้อนได้เข้มข้นแค่ไหน สามารถรับชมซับไทยถูกลิขสิทธิ์ Royal Secret Agent ได้ผ่านทางเว็บไซต์ iq.com และ แอปพลิเคชั่น iQIYI ทุกวันจันทร์ – อังคาร เวลา 19:30 น.
และสามารถติดตามคอนเทนต์อื่น ๆ และพูดคุยเกี่ยวกับประวัติศาสตร์เกาหลีผ่านซีรีส์ ได้ทาง Twitter : @kawowsageuk
บทความที่เกี่ยวข้อง
ดูดีไหม? | Royal Secret Agent ภารกิจของผู้ตรวจการลับ ‘ผู้เป็นหูเป็นตา’ ให้กับกษัตริย์โชซอน
ติดตามข่าวสารและสิ่งที่น่าสนใจจากเราได้ที่
Facebook Fanpage : facebook.com/korseries
Twitter : twitter.com/korseries
Website : korseries.com
Youtube : Korseries
ขอความกรุณาไม่คัดลอก-ดัดแปลงบทความไปโพสต์ลงในเพจ-สำนักข่าวอื่น รวมถึงไม่นำบทความไปอ่านลง YouTube หรือแพลตฟอร์มใด ๆ โปรดช่วยแชร์เป็นลิ้งก์นะคะ ♡
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
https://dic.daum.net/search.do?q=다모
http://sjbnews.com/news/articleView.html?idxno=108493
https://blog.naver.com/supine2010/222158174082
https://blog.naver.com/wodyd0205/220921337109
http://sillok.history.go.kr/id/ksa_12710020_002
