The Man Standing Next เป็นภาพยนตร์ติดอันดับหนึ่ง Box Office ของปีนี้ สร้างมาจากงานเขียนอิงเรื่องจริงที่ชื่อว่า Chiefs of Namsan ซึ่งตีพิมพ์เผยแพร่ในหนังสือพิมพ์รายวันดงอาอิลโบในปี 1990 ต่อเนื่องนานถึง 26 เดือน ว่าด้วยเนื้อหาเกี่ยวกับการเมืองในรัฐบาลของประธานาธิบดีปาร์คจุงฮี ซึ่งมีเจ้าหน้าที่ระดับสูงในรัฐบาล รวมถึงหน่วยงาน KCIA (Korean Central Intelligence Agency หรือ สำนักข่าวกรองเกาหลี) ที่เข้ามาเกี่ยวข้องกับเรื่องราว 40 วันก่อนการลอบสังหารประธานาธิบดี
นอกจากความเป็นหนังขายดีแล้วก็ยังมีดีกรีรางวัลมากมายจากหลายๆเวทีใหญ่มาการันตีคุณภาพ โดดเด่นทั้งตัวเนื้อหาและนักแสดงหลัก อีบยองฮอน อีซองมิน อีฮีจุน ควักโดวอน หรือแม้แต่เหล่านักแสดงเชี่ยวงานมากหน้าหลายตา The Man Standing Next ยังได้รับการคัดเลือกจากสภาการภาพยนตร์เกาหลี (Korean Film Council / KOFIC) ให้เป็นตัวแทนภาพยนตร์เกาหลี เข้าชิงรางวัลออสการ์ ครั้งที่ 93 ในสาขาภาพยนตร์ต่างประเทศยอดเยี่ยม ซึ่งจะจัดขึ้นในเดือนเมษายน 2021
ประธานาธิบดีปาร์คจุงฮี*ถูกลอบสังหารเสียชีวิตในคืนวันที่ 26 ตุลาคม 1979 นั้นมีสาเหตุจากอะไร และการลอบสังหารเกิดขึ้นได้อย่างไร เราในฐานะผู้ชมและผู้คนนอกประเทศเกาหลี จะได้รับรู้ในรูปแบบของหนังที่ดูสนุก ตื่นเต้น บีบอารมณ์ดราม่า บนโครงเรื่องจริง แต่ก็คงไม่รู้ว่ารายละเอียดส่วนใดเป็นการแต่งเติมเสริมบันเทิงเข้ามาเพิ่มบ้างนะ
(*ชื่อปาร์คจุงฮี ถูกเรียกตามความคุ้นเคยเดิมของคนไทย ซึ่งจริงๆแล้วคือ Park Chung Hee ซึ่งน่าจะออกเสียงว่า พัคจ็องฮี มากกว่า)
รัฐบาลของปาร์คจุงฮีมาจากการปฏิวัติรัฐประหารของทหาร เมื่อ 16 พฤษภาคม 1961 ท่ามกลางบ้านเมืองที่วุ่นวายไม่สงบ เขาได้เป็นประธานาธิบดีคนที่สามของประเทศ ซึ่งยึดอำนาจเด็ดขาด บริหารประเทศภายใต้กฎอันเข้มงวดมาอย่างยาวนานตลอด 18 ปี ไม่มีทีท่าจะยอมลงจากอำนาจง่ายๆ ในยุคของเขาได้มีการจัดตั้งสำนักข่าวกรองเกาหลีขึ้น ใช้ชื่อว่า KCIA (Korean Central Intelligence Agency) มีสำนักงานใหญ่โตอยู่ที่นัมซาน การดำรงอยู่ของ KCIA จึงเป็นเรื่องคุกคาม จนถึงขั้นมีการเรียกขานผู้อำนวยการ KCIA ว่าเป็น ‘ผอ.แห่งนัมซาน’ เป็นมือขวาของประธานาธิบดีปาร์ค หรือเทียบเคียงความหมายตามชื่อเรื่องนี้ว่า ‘The Man Standing Next’ (นัมซาน เป็นเขาสำคัญที่เปรียบเสมือนเป็นป้อมปราการเมืองหลวงฮันยางมาตั้งแต่ยุคโชซอน เมืองฮันยางปัจจุบันก็คือกรุงโซลนั่นเอง)
40 วันก่อนการลอบสังหาร เริ่มขึ้นที่ พัคยงกัก (รับบทโดย ควักโดวอน) ผอ.KCIA คนก่อนที่มีเหตุผิดใจแค้นเคืองปธน.ปาร์คจุงฮี (รับบทโดย อีซองมิน) จนถึงขั้นต้องลี้ภัยไปอยู่สหรัฐอเมริกา ไปเปิดโปงการใช้อำนาจมิชอบของปธน.ปาร์คต่อคณะอนุกรรมมาธิการองค์การนานาชาติ ในข้อหาละเมิดสิทธิมนุษยชน ไร้ซึ่งความยุติธรรมและความเป็นประชาธิปไตย สร้างโศกนาฎกรรมประชาธิปไตยในเกาหลี พัคยงกักยอมให้สหรัฐไต่สวนเรื่อง KCIA ลักลอบให้สินบน สส.ในสหรัฐผ่านล็อบบี้ยิสต์ นอกจากนี้เขาก็กำลังจะใช้บันทึกข้อมูลที่มี เขียนเป็นหนังสือชื่อว่า ‘ผู้ทรยศต่อการปฏิวัติ’ เปิดโปงปธน.ปาร์คด้วยอีกทาง ทำให้ปธน.ปาร์คโกรธมาก ตราหน้าว่าพัคยงกักคือคนทรยศขายชาติ
ผอ.KCIA คนปัจจุบัน คือ คิมกยูพยอง (รับบทโดย อีบยองฮอน) อดีตทหารร่วมปฏิวัติกับ ปธน.ปาร์ค ด้วยความที่เขาเป็นเพื่อนกับพัคยงกักด้วย จึงขันอาสาเดินทางไปเจรจาหวังเกลี้ยกล่อมให้หยุดการกระทำ และนำบันทึกหนังสือกลับมาเพื่อยุติปัญหาแบบประนีประนอม
แต่สิ่งสำคัญที่ ผอ.คิมได้กลับมา ไม่ใช่แค่ต้นฉบับ ‘ผู้ทรยศต่อการปฎิวัติ’ แต่ยังได้ข้อมูลลับที่พัคยงกักเปิดประเด็นสั่นคลอนความซื่อสัตย์ด้วย ‘ตัวละครอิอาโก’*(อ่านเพิ่มเติมได้ที่ท้ายรีวิว) มาอีกด้วยว่า แท้จริงแล้ว ปธน.ปาร์ค มีใครคนหนึ่งที่ใกล้ชิด ไว้วางใจให้ทำงานลับสำคัญที่เหนือกว่า KCIA ไปอีก เป็นคนจัดการเงินลับบริหารเงินสินบนให้ปธน. พิสูจน์ได้จากที่ CIA ขุดคุ้ยเจอเส้นทางของเงิน เขาคนนั้นสิที่เป็นมือขวาหรือเบอร์รองตัวจริงของปธน.ปาร์ค ไม่ใช่ผอ.KCIA อย่างที่ใครๆคิด
หลังจากกลับจากอเมริกา ผอ.คิมก็ได้เผชิญกับพฤติกรรมกร่างข่มทุกคนของ เสธ.ควัก หรือ หัวหน้าฝ่ายความมั่นคงควักซังชอน (รับบทโดย อีฮีจุน) บุคคลที่เข้าหาปธน.ปาร์ค อยู่ข้างตัวเสมอ และยังคอยกีดกันผอ.คิม มักแสดงความคิดเห็นขัดแย้งกับผอ.คิม ส่อไปทางรุนแรงบ้าอำนาจ เป่าหูปธน.ด้วยการจัดฉากให้ร้ายสหรัฐอเมริกาหรืออดีตผอ.พัค จนผอ.คิมก็รู้สึกได้ถึงความไม่มั่นคง กำลังจะถูกเขี่ยตกอันดับรอมร่อ
ยิ่งเมื่อสหรัฐอเมริกาแสดงทีท่าชัดเจนไม่ยอมรับความเป็นเผด็จการของปธน.ปาร์ค ซึ่งยืดเยื้อยาวนานเกินไปถึง 18 ปี ทำให้ในที่สุด ด้วยแรงกดดันและความอยากรู้ให้ชัด ผอ.คิม จึงลงมือสืบหาข้อมูลฝ่ายตรงข้ามบ้าง นำมาซึ่งแผนการต่อกรกับเสธ.ควัก มีเดิมพันเป็นชีวิตเพื่อน มีเป้าหมายความหวังแบบโลกสวยว่า ปธน.ปาร์คจะยอมถอยลงจากอำนาจเอง ไม่ต้องสูญเสียเลือดเนื้อ แต่สุดท้ายก็ไม่เห็นวี่แวว เห็นได้จากนโยบายการจัดการปัญหาจราจลในเมืองปูซานเมืองมาซาน ที่ประชาชนออกมาเรียกร้องประชาธิปไตยและการลาออกจากตำแหน่ง มันชี้ชัดว่า ปธน.ปาร์คและเสธ.ควัก คือเผด็จการถาวรที่พร้อมเข่นฆ่าประชาชนต่อไปเรื่อยๆ และเหนืออื่นใด ความจริงที่พบว่า ปธน.ปาร์คหาได้มีความจริงใจใดๆกับเขาไม่ ทั้งเรื่องที่เคยพูดเปรยว่าจะยกให้เขาเป็นเบอร์รองสืบทอดอำนาจ หรือวาทะเด็ดประจำตัวที่ปธน.ชอบพูดว่า ‘เอาที่คุณว่าได้เลย ผมหนุนคุณเต็มที่’ จนกลายเป็นที่มาของการตัดสินใจยุติความปั่นป่วนวุ่นวายในชาติด้วยวิถีเด็ดขาดสไตล์ ผอ.แห่งนัมซาน
ถึงที่สุดแล้ว แรงจูงใจการลอบสังหาร จะมาจากความคับแค้นใจ ความผิดหวังที่จงรักภักดี ศักดิ์ศรีที่สูญเสีย ความรักชาติ หรือมีอะไรอื่นอีกในเชิงการเมืองระดับข้ามชาติที่โยงใยสลับซับซ้อนกว่านั้นซึ่งไม่ได้ถูกกล่าวเกริ่นไว้ในหนัง ก็คงถูกทิ้งไว้เป็นปริศนาที่ไม่สามารถไขกระจ่างได้ด้วยเพียงข้อมูลที่มีหรือสิ่งที่เปิดเผยไว้ให้โลกรู้
ความลุ้นสนุกของตัวหนังก็อยู่ที่ความเป็นเกมการเมือง กระบวนการทำงานของสายลับ ชั้นเชิงการล็อบบี้ และลีลาการรุกรับของคนสองคนที่ชิงกันเป็นเบอร์รองเป็นมือกลยุทธของประธานาธิบดี เพื่อผลประโยชน์และการสืบทอดตำแหน่งผู้นำของประเทศต่อไป เดิมพันที่สูงทุ่มตัวทุ่มใจจึงอาจสร้างความหดหู่สะเทือนใจสาหัสได้ ใครชอบสายการเมืองห้ำหั่นแบบไม่โฉ่งฉ่างมากนักแต่เน้นอารมณ์อินเนอร์แรงๆ น่าจะถูกใจเลย
จุดเด่นมากของเรื่องนี้ คือการประชันบทของ อีบยองฮอน กับ อีซองมิน ที่เรียกได้ว่าเข้มข้นถึงใจมาก บทเผชิญหน้าในช่วงท้ายเรื่องคือเล่นได้พีคในอารมณ์สุดๆ เหมาะสมที่จะได้รับรางวัลจริงๆ และกิมมิคที่ผู้เขียนชอบจัง คือ เขาแคสอีซองมินมาเป็นปาร์คจุงฮีได้ละม้ายคล้ายคลึงดีนะ แถมมีตัวช่วยด้วยการปรับแต่งภาพให้มีใบหูกางเหมือนปาร์คจุงฮีตัวจริงด้วย
เกร็ดเพิ่มเติม :
มุมมองที่เกี่ยวกับตัวประธานาธิบดีปาร์คจุงฮี
ในความเป็นจริงที่บทบาทของ ปธน.ปาร์คเอง ยังเป็นข้อถกเถียงกันมาถึงปัจจุบันว่า เขามีภาพลบของการเป็นผู้นำเผด็จการผู้ได้อำนาจมาจากรัฐประหารโดยทหาร และกุมประเทศไว้ด้วยกฎอันเข้มงวดถึง 18 ปี แล้วยังคิดแก้ไขรัฐธรรมนูญให้ไม่มีการหมดวาระของตำแหน่งประธานาธิบดีด้วย จนเกิดการประท้วงกลายเป็นจราจล นำมาซึ่งความสูญเสียของประชาชนในชาติ แต่ในอีกมุมมองที่เป็นด้านบวก เขาก็ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้นำทีพาเกาหลีไปสู่ยุคอุตสาหกรรมและเน้นการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจไปที่การส่งออกเป็นหลัก (export-led growth) เปลี่ยนประเทศที่ยากจนและด้อยพัฒนา รวมถึงปัญหาที่มาจากสงครามกับเกาหลีเหนือ ให้เป็นประเทศที่มั่งคั่งขึ้น (แม้จะเป็นการขับเคลื่อนด้วยธุรกิจแชโบล – หมายถึง กลุ่มธุรกิจครอบครัวที่ผูกขาดผลิตภัณฑ์หรืออุตสาหกรรมสำคัญของประเทศ ซึ่งก็มีตระกูลอยู่เพียงหยิบมือ) ในปี 1999 ปธน.ปาร์คยังได้รับการยกย่องจากนิตยสารไทม์ว่าเป็นหนึ่งในสิบของชาวเอเซียแห่งศตวรรษ
อีกข้อมูลที่น่าสนใจก็คือ ปธน.ปาร์ค มีลูกสาว คือ พัคกึนฮเย ผู้เคยดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีเกาหลีใต้คนที่ 11 เป็นประธานาธิบดีหญิงคนแรกของเกาหลีใต้ เคยติดอันดับสตรีทรงอิทธิพลที่สุดอันดับ 11 ของโลกจากการจัดอันดับของนิตยสารฟอบส์ แต่ก็เป็นประธานาธิบดีคนแรกที่ถูกถอดถอนจากการปฏิบัติหน้าที่โดยรัฐสภาและการรับรองโดยศาลรัฐธรรมนูญเกาหลีใต้ ด้วยข้อกล่าวหาว่าใช้อำนาจไปในทางมิชอบ รับสินบน ขู่เข็ญผู้อื่นและเปิดเผยความลับของทางรัฐ
ตัวละคร’อิอาโก’จากวรรณกรรมเรื่องโอเทลโล (Othello)
Othello เป็นนาฏกรรมอังกฤษที่มีชื่อเสียง ซึ่งประพันธ์โดย วิลเลียม เชกสเปียร์ มีพลอตเรื่องเกี่ยวกับแม่ทัพโอเทลโล ซึ่งถูกลูกน้องเป่าหู จึงทำให้เกิดแรงหึงจนกระทั่งฆ่าภรรยาตัวเองตาย
เรื่องย่อมีอยู่ว่า โอเทลโล เป็นแม่ทัพของแคว้นเวนิส ซึ่งเป็นชาวมัวร์ ที่แตกต่างจากชาวเมือง จึงถูกมองว่าเป็นคนน่าเกลียด เขาแอบรักอยู่กับเดสเดโมนาซึ่งเป็นลูกสาวของสมาชิกสภาแบรบานซิโอ
อิอาโก มีตำแหน่งเป็นนายธง เป็นสามีของสาวรับใช้ของโอเทลโล หวังให้โอเทลโลเลื่อนยศให้ตน แต่โอเทลโลกลับไปเลื่อนยศให้กับคาสิโอ ซึ่งเป็นคนโปรดของโอเทลโล อิอาโกจึงโกรธถึงขั้นคิดแก้แค้น เขาหลอกใช้โรดริโก ชายอีกคนที่หลงรักเดสเดโมนา ให้บอกเรื่องของโอเทลโลให้แบรบานซิโอรู้จนโกรธ คิดว่าลูกสาวโดนเสน่ห์ จึงไปฟ้องศาล แต่เมื่อลูกสาวยืนยันความรักของเธอ แบรบานซิโอจึงกัดฟันรับโอเทลโลเป็นลูกเขย
เมื่อโอเทลโลถูกส่งไปไซปรัส รับศึกจากจักรวรรดิออตโตมัน เดสเดโมนา โรดริโก อิอาโก-ภรรยา และคาสิโอ ติดตามไปด้วย ที่นั่น โรดริโกทำให้คาสิโอทะเลาะกับโอเทลโล อิอาโกหลอกให้คาสิโอไปปรึกษาให้เดสเดโมนาช่วยพูดให้ เมื่อโอเทลโลเห็นเดสเดโมนาคุยกับคาสิโอตามลำพัง บวกการโดนอิอาโกเป่าหูว่าทั้งคู่มีความสัมพันธ์ลับลึกซึ้ง โอเทลโลเชื่อด้วยความหูเบา ยิ่งอิอาโกแอบเอาผ้าเช็ดหน้าที่เดสเดโมนาเคยทำตกไว้มาไว้ที่คาสิโอด้วย โอเทลโลเลยยิ่งเชื่อสนิทใจว่าภรรยาคิดไม่ซื่อ ความหึงและความโกรธทำให้เขาไม่ฟังใดๆ และสุดท้ายก็ฆ่าเธอตายบนเตียงนอน
แม้ว่าภรรยาของอิอาโกจะเปิดโปงแผนชั่วร้ายได้ แต่ก็ถูกสามีฆ่าตาย และทุกอย่างก็สายไปแล้ว อิอาโกถูกจับคุม โอเทลโลฆ่าตัวตายชดใช้ความผิด ส่วนชะตากรรมของอิอาโกก็ตกอยู่ในมือของคาสิโอ ผู้ว่าคนใหม่หลังจากการตายของโอเทลโล
Trailer :
